ေမးခြန္းထုတ္စရာမ်ားတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ

(VOA)

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းအစီအစဥ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥကၠဌဟာ ဘက္လိုက္မႈမရွိဘဲ တိတိက်က် ၾကားေနျဖစ္ႏိုင္ပါ႔မလားဆိုတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ႏိုင္ငံေရးသုေတသီ ေဒါက္တာ Christina Fink က ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ႔တဲ့ (၅) ႏွစ္တာကာလအတြင္း လႊတ္ေတာ္ဟာ လူေတြစိုးရိမ္ခဲ့ၾကသလို လက္ညိဳးေထာင္ေခါင္းညိတ္ လႊတ္ေတာ္မျဖစ္ခဲ႔ဘူးလို႔လဲ သူက ခ်ီးက်ဴးးလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံေရြးေကာက္ပြဲ အထူးအစီအစဥ္အျဖစ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု George Washington တကၠသိုလ္ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး ပါေမာကၡ Christina Fink ကို ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ Dr. Christina Fink ခင္မ်ား … ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မၾကာခင္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အင္မတန္ စိတ္ဝင္စားဖြယ္၊ စိတ္လႈပ္ရွားဖြယ္ ေကာင္းပါတယ္။ ပထမဦးဆံုး ေမးခ်င္တာက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ လက္ရွိအေျခအေနဟာ ပါတီစံု အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖို႔ အဆင္သင့္ ျဖစ္ၿပီးလို႔ ထင္ပါသလား။
Prof. Christina ။ ။ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္စဥ္ ေခ်ာေမြ႔ဖို႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲထက္ တရားမွ်တမႈရွိဖို႔ အမ်ားႀကီး လုပ္ထားတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေမးခြန္းထုတ္စရာေတြက အမ်ားႀကီး ရွိေနဆဲပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးဟာ အရင္စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္တဦးပါ။ ၿပီးေတာ့ ႀကံ့ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီဝင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္တဦးလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ သူက သူဟာ ဘက္မလိုက္ပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲဟာလည္း လြတ္လပ္မႈ၊ မ်ွတမႈ ရွိေစရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ရဲ ႔ စစ္တပ္နဲ႔ပါတီအေပၚမွာ သစၥာေစာင့္သိေနမႈေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ရဲ ႔ လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ မွ်မွ်တတ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္စြမ္းကို ထိခိုက္မယ့္ အလားအလာ ရွိေနပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရေကာ။ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကလဲ ဒီမိုကေရစီ မဆန္ဘူးဆိုေတာ့ ဒီလို ဒီမိုကေရစီ မဆန္ေသာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ လက္ေအာက္မွာ ဒီမိုကေရစီ ေရြးေကာာက္ပြဲတရပ္ ျဖစ္ထြန္းလာႏိုင္ပါ့မလား။
Prof. Christina ။ ။ အခု က်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ ဒီမိုကေရစီ အျပည့္အဝ မဟုတ္ေသးတဲ့ အေျခအေနေအာက္မွာ က်င္းပရမယ္ဆိုတာ နားလည္ထားရပါမယ္။ တိုင္းနဲ႔ျပည္နယ္ေတြအပါအဝင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြအားလံုးဟာ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံၿပီးေတာ့ တက္လာၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ (၂၅) ရာခိုင္ႏႈန္းက စစ္တပ္က ခန္႔အပ္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ က်န္တဲ့ (၇၅) ရာခိုင္ႏႈန္းအတြက္ေတာ့ ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကရမွာပါ။ တက္တက္ၾကြၾကြနဲ႔ အႀကိတ္အနယ္ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈေတြကို ျမင္ၾကရပါမယ္။ ဒီမိုကေရစီ ဘက္ေတာ္သားပါတီေတြ၊ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အမ်ားအျပား လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္လာၾကမွာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တိုင္းရင္းသား အင္အားစုေတြနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးလဲ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ မရႏိုင္ေသးပါဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာကလဲ အေဝးႀကီး ရွိေနေသးပါတယ္။ ဒါေတြက ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပႏိုင္မယ့္ အေျခအေန အလားအလာကို ဘယ္ေလာက္အထိ ထိခိုက္ႏိုင္မယ္ ထင္ပါသလဲ။
Prof. Christina ။ ။ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ တခ်ဳိ ႔ေဒသေတြမွာဆိုရင္ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပႏိုင္မယ္။ မက်င္းပႏုိင္ဘူးဆိုတာကို အေသအခ်ာ မသိရေသးပါဘူး။ ဒါဟာ စိတ္မေကာင္းစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဒသေတြရဲ ႔ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္လာႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြ လႊတ္ေတာ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ အပစ္ရပ္စဲေရး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈ အေပၚလဲ အမ်ားႀကီး ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္အထိ လႊတ္ေတာ္ပထမကာလမွာ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥမွာ ပါဝင္ပတ္သက္မႈ သိပ္ၿပီးေတာ့ မေတြ႔ခဲ့ပါဘူး။ အစိုးရက အပစ္ရပ္ေရးဟာ အစိုးရအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ကိစၥလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အပစ္ရပ္ သေဘာတူညီမႈ ရရွိၿပီးမွ လႊတ္ေတာ္ရဲ ႔ အခန္းက႑ ေရာက္လာမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီ အပစ္ရပ္သေဘာတူညီမႈဟာ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ရႏိုင္မလား။ ရခဲ့ရင္ ဒီကိစၥ ေရွ ႔ဆက္တိုးႏိုင္ေအာင္လို႔ လႊတ္ေတာ္က ဘယ္ေလာက္အထိ တြန္းႏိုင္မလဲဆိုတာ မသိႏိုင္ေသးပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တခုက ဒီ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ပါ့မလားဆိုတာ လူအမ်ားစုက စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီလူေတြ စိုးရိမ္မႈက ဘယ္ေလာက္အထိ အေျခအျမစ္ရွိတယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။
Prof. Christina ။ ။ စိုးရိမ္စရာ ႏွစ္ခ်က္ေတာ့ ရွိပါလိမ့္မယ္။ ပထမတခ်က္က ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဟာ ဘယ္သူေတြကို မဲရံုေစာင့္ခိုင္းမလဲ။ လံုၿခံဳေရးတာဝန္ ေပးမလဲဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ မဲရံုေတြက ေထာင္ေသာင္းခ်ီေနေတာ့ ဒီလံုၿခံဳေရးေတြက တခ်ုဳိ ႔ေနရာေတြမွာ ၾကားမေနဘဲနဲ႔ မဲေပးေနသူေတြကို အကာအကြယ္မေပးဘဲနဲ႔ ႏိုင္ထက္စီးႏွင္း မဲေပးခိုင္းတာ၊ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မဲေပးခြင့္မျပဳတာ၊ ၿခိမ္းေျခာက္တာေတြ လုပ္ေလမလားဆိုတာ စိုးရိမ္စရာတခ်က္ပါ။ ေနာက္ စိုးရိမ္စရာတခ်က္က မီဒီယာေတြနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေစာင့္ၾကည့္ခြင့္ရမလားဆိုတဲ့ ကိစၥပါ။ သတင္းသမားတဦးဟာ တႏွစ္မွာ တေနရာကိုပဲ သတင္းယူခြင့္ရွိတယ္ဆုိတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ ေကာ္မရွင္က လုပ္ထားပါတယ္။ နည္းနည္းပိုၿပီးေတာ့ လြတ္လပ္ခြင့္ေပးဖို႔ ညိွႏိႈင္းေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခုလံုးကို လႊမ္းၿခံဳၿပီးေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္သတင္းယူႏုိင္ပါ့မလားဆိုတာ စိုးရိမ္စရာပါ။ မီဒီယာသမားေတြ မရွိတဲ့ ေနရာေတြမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ျပႆနာေတြ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လဲ အားတက္စရာတခုကေတာ့ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ဒီ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔အတြက္ ျပင္ဆင္အားတင္းထားပါတယ္။ မီဒီယာေတြ မေရာက္ႏိုင္တဲ့ ေနရာေတြကို သူတုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တခါ ျပည္ပက လာေရာက္တဲ့ အကဲခတ္သမားေတြကို ဘယ္လို သံုးသပ္လိုပါလဲ။ သူတုိ႔ကိုဖိတ္တာ အစိုးရက ပြင့္လင္းရိုးသားမႈ ရွိတယ္ဆိုတာကို ျပသခ်င္လို႔၊ လူၾကားေကာင္းေအာင္ ဖိတ္တာ သက္သက္ပဲလား။ ဒါမွမဟုတ္ သူတုိ႔ေတြဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ ထိထိေရာက္ေရာက္ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါလဲ။
Prof. Christina ။ ။ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကေတာ့ ျပည္ပအကဲခတ္ေတြအတြက္ ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာစံနဲ႔အညီ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ သူတို႔ေရာက္ရွိေနမႈက အေရးႀကီးပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ ရန္ကုန္နဲ႔ ေနျပည္ေတာ္မွာရွိတဲ့ ပါတီဌာနခ်ဳပ္ေတြကို သြားေရာက္ခြင့္ ရၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ လက္လွမ္းမီႏိုင္မလဲ။ အထူးသျဖင့္ အစြန္းအျဖားေဒသေတြကို ေရာက္ႏုိင္ပါ့မလားဆိုတာေတာ့ ေမးစရာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု ေမးဆြယ္တရားေဟာတဲ့အခါမွာ စစ္တပ္ကို မေဝဖန္ရဘူးဆိုၿပီး တားျမစ္ထားတယ္လို႔လဲ သိရပါတယ္။ ဒါကိုၾကည့္ရင္ လြတ္လပ္စြာ မဲဆြယ္စည္းရံုးခြင့္ ရွိတယ္လို႔ ေခၚႏိုင္ပါ့မလား။
Prof. Christina ။ ။ ဒီမွာလဲ Semi-authoritarian rule လို႔ေခၚတဲ့ တစိတ္တေဒသ အာဏာျပ အုပ္စိုးမႈ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို မေမ့သင့္ပါဘူး။ စစ္တပ္ဟာ ႏိုင္ငံေရးမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အေရးပါေနဆဲပါ။ သူတုိ႔ရဲ ႔ ႏိုင္ငံေရးအာဏာ ေမွးမိွန္ဆံုးရႈံးမွာကို စိုးရိမ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ၂၀၁၀ တုန္းကလို ႏိုင္ငံပိုင္ ေရဒီယို နဲ႔ ရုပ္ျမင္သံၾကားမွာ (၁၅) မိနစ္စီ မဲဆြယ္ခြင့္ ေပးထားၿပီးေတာ့ စစ္တပ္ကို မေဝဖန္ရလို႔ လုပ္ထားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေကာင္းပါၿပီ။ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ က်င္းပျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံတကာက လက္ခံႏိုင္တဲ့ အတိုင္းအတာအထိ လြတ္လပ္မႈရွိခဲ့တယ္။ မွ်တမႈ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ယူဆၾကပါစို႔။ ဆိုရင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးတဲ့အေျခအေန ဘယ္လို ျဖစ္လာမယ္ ထင္ပါလဲ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္နဲ႔ အာဏာရွိတဲ့ လူေတြကေတာ့ ဘယ္သူႏိုင္ႏိုင္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို ေလးစားမယ္လို႔ ကတိျပဳၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔ကေတာ့ ေနာက္ကြယ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊက ႀကိဳးကိုင္ထားဆဲ ျဖစ္တယ္ဆုိေတာ့ သူ႔ဆႏၵအတိုင္း သူ လုပ္လိမ့္မယ္။ တကယ္လုိ႔သာ NLD ဟာ ေတာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ အႏိုင္ရၿပီးေတာ့ ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္သြားခဲ့တယ္ဆိုရင္ လိုလိုခ်င္ခ်င္ အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
Prof. Christina ။ ။ ဒီကိစၥကေတာ့ စစ္တပ္ အမွန္တကယ္ စိုးရိမ္စရာတရပ္ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ က်မ ထင္ေနပါတယ္။ ဦးသန္းေရႊ ဘယ္ေလာက္ အာဏာရွိေနသလဲဆိုတာ မေသခ်ာပါဘူး။ စစ္တပ္အေနနဲ႔က NLD အစိုးရကို လံုးဝခ်ဳပ္ကိုင္ သြားႏိုင္မယ့္အေရးကိုေတာ့ တကယ္ စိုးရိမ္မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ NLD ဘယ္ေလာက္ ႏိုင္မလဲ။ ေတာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳႏိုင္ရင္
ဒီေအာင္ပြဲကို ဘယ္လုိ ကိုင္တြယ္မလဲ။ စစ္တပ္နဲ႔ ဘယ္လို အဆင္ေျပေအာင္ ေဆာင္ရြက္လာမလဲ။ ပိုၿပီးေတာ့ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္လာမလားဆိုတာ မသိရေသးပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ အႀကိဳကာလနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥတခုကို ေမးခ်င္ပါေသးတယ္။ မဲဆႏၵရွင္ေတြရဲ ႔ ႏိုင္ငံေရးအသိပညာ အလံုအေလာက္ ရွိခဲ့ၾကတယ္လို႔ ထင္ပါသလား။ မွန္ကန္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ေရြးခ်ယ္ႏိုင္မလား။ ပုဂၢိဳလ္ေရးကိုပဲၾကည့္ၿပီး လူကိုႀကိဳက္သလို ေပးၾကမွာလား။ တကယ့္အေရးႀကီးတဲ့ ႏုိင္ငံအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ခ်င့္ခ်ိန္စဥ္းစားၿပီးမွ မဲေပးႏိုင္ၾကလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
Prof. Christina ။ ။ ျမန္မာမဲဆႏၵရွင္ေတြကို အထင္မေသးသင့္ပါဘူး။ သူတို႔ရဲ ႔ ျပႆနာေတြကို အေကာင္းဆံုး ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္မယ့္ လူပုဂၢိဳလ္နဲ႔ ပါတီကို ေရြးရမလဲဆိုတာကို ျပည္သူေတြ ေကာင္းေကာင္းႀကီး သေဘာေပါက္ၾကပါတယ္။ အျမင္ရွင္းၾကပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ သူတုိ႔ ေပးခ်င္တိုင္း မေပးႏိုင္ဘဲနဲ႔ တျခားပါတီတခုခုကို မဲေပးဖို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရမယ့္ အလားအလာလည္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ ဆႏၵအတုိင္း ေရြးျဖစ္ၾကမွာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ အႀကိဳကာလမွာ အားလံုးအဆင္ေျပေျပနဲ႔ ၿပီးေျမာက္သြားတယ္လို႔ က်ေနာ္က အေကာင္းျမင္ၿပီး ဆက္ေျပာၾကေအာင္ပါ။ တခုေမးဖို႔ က်န္ေသးတာက ေကာင္းဆံုးေတာ့မယ့္ သက္တမ္းအတြင္းမွာ လႊတ္ေတာ္၊ အဓိကအားျဖင့္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ ဘာေတြ သင္ယူခဲ့ၾကသလဲ။ ဘယ္လို အေတြ႔အႀကံဳမ်ဳိး၊ ဘယ္လို သင္ခန္းစားမ်ဳိးေတြ ရခဲ့ၾကတယ္လို႔ ထင္ပါလဲ။
Prof. Christina ။ ။ ပထမ (၅) ႏွစ္အတြင္း အသြင္ကူးေျပာင္းေရးမွာ လႊတ္ေတာ္ရဲ ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက အားရစရာ ေကာင္းပါတယ္။ လူေတြက လက္ညိဳးေထာင္ ေခါင္းညိတ္ လႊတ္ေတာ္ပဲ ျဖစ္မယ္လို႔ ထင္ေနခဲ့ၾကတာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ လက္ညိဳးေထာင္ ေခါင္းညိတ္ လႊတ္ေတာ္လို႔ မထင္ဘူးေပါ့။
Prof. Christina ။ ။ လံုးဝ မထင္ပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆုိရင္ ဘာေတြမ်ား လႊတ္ေတာ္ရဲ ႔  အစြမ္းအစနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့တာရွိလဲ ေျပာပါ။
Prof. Christina ။ ။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္ရဲ ႔ လုပ္ရပ္ကို ၾကည့္ရေအာင္ပါ။ ပထမတခုက လယ္ယာေျမ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ပါ။ ဒီေကာ္မရွင္ဟာ အရင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္က သိမ္းယူခဲ့တဲ့ လယ္ယာေျမေတြကို စစ္ေဆးၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတဝွမ္းက တုိင္းၾကားခ်က္ ရွစ္ရာေက်ာ္ကို လက္ခံခဲ့ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကိုယ္တိုင္ ကြင္းဆင္းၿပီး စစ္ေဆးပါတယ္။ အစီရင္ခံစာ ထုတ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ အစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္တုိ႔က ဘယ္ဟာေတြက ျပန္လည္ေပးအပ္သင့္တယ္လို႔ ဆိုခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရ မလုိက္နာေတာ့ လူသိရွင္ၾကား ေၾကညာခ်က္ထုတ္ၿပီးေတာ့ ဘယ္အခ်ိန္  အတိုင္းအတာအတြင္း ျပန္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါေပမဲ့ ပိုၿပီးအေရးႀကီးတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရးကိစၥမွာၾကေတာ့ ...
Prof. Christina ။ ။ အဲဒီ ကိစၥမွာလဲ ႀကံ့ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ အမတ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးကို ေထာက္ခံခဲ့ၾကတာဟာ အထူးႏွစ္ေထာင္အားရဖြယ္ ေကာင္းပါတယ္။  ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္ဆင္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္မဲ ပမာဏကို သူတို႔ ေလွ်ာ့ခ်ခ်င္ၾကပါတယ္။ စစ္တပ္က ဒီကိစၥကို မဟန္႔တားႏိုင္ေစဖို႔ ရည္ရြယ္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေရအတြက္ အတိအက် မသိရေပမယ့္ ဒီကိစၥကို ႀကံ့ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အမတ္ေတြ ေထာက္ခံမဲ ေပးၾကတာပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ဆံုး ေမးခ်င္တာကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ ဒုတိယအႀကိမ္ ေပၚထြန္းလာတဲ့ သက္တမ္းမွာ စစ္တပ္ဟာ ႏိုင္ငံေရးက တျဖည္းျဖည္း စြန္႔ခြါသြားလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါသလား။
Prof. Christina ။ ။ ပိုၿပီးေတာ့ အခ်ိန္ယူရလိမ့္အံုးမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ စစ္တပ္အေနနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ ႔ လံုၿခံဳေရး၊ သူတို႔ရဲ ႔ အက်ဳိးစီးပြားေတြကို ႏိုင္ငံေရးက႑မွာ အေတာ္ေလး ခ်ဳပ္ကိုင္ထားႏိုင္ေတာ့မွ၊ ကာကြယ္ႏုိင္မယ္၊ စိတ္ခ်ရမယ္လို႔ ယူဆထားဟန္ တူပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲအမတ္ေတြ၊ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ေတြနဲ႔ စစ္တပ္တို႔ၾကားမွာ အာဏာေဝျခမ္းေရး၊ ခ်ိန္ဆရတာေတြ ၾကာပါလိမ့္အံုးမယ္။ လူတခ်ဳိ ႔က ျမန္မာႏိုင္ငံ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးဟာ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးလုိ႔ ထင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ စစ္တပ္ရဲ ႔ စိတ္ထဲမွာ အဲဒီလိုမ်ဳိး မယူဆပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္ကို တစံုတရာ အတိုင္းအတာအထိ ခ်ဲ ႔ထြင္ေပးခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တပ္ရဲ ႔ အခန္းက႑ကိုလည္း ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုပင္ျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် ေျပာင္းလဲသြားမွာပါ။ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ပါတီေတြရဲ ႔ ခြန္အားေပၚမွာလဲ မူတည္ပါလိမ့္မယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ Christina ။