ကမာၻတစ္ဝန္း ရွိ ႏိုင္ငံ အသီးသီး၏ ႏိုင္ငံေရး စနစ္မ်ား၊ လြတ္ လပ္ေရး ရရွိသည့္ ႏွစ္၊ လိုအပ္သည့္ တိုင္းရင္း သား ပညာတတ္ အသိုင္းအဝိုင္းရွိမႈ မရွိမႈ စသည့္ အခ်က္ေပါင္း ဒါဇင္ေပါင္း မ်ားစြာကို ေလ့လာ သုံးသပ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရး သိပၸံ ပညာရွင္ ေဂ်းယူဖဒါက ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း အာဏာ သိမ္းမႈ ျဖစ္ပြားႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားကို သုံးသပ္ ခန္႔မွန္းရာ တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံလည္း ပါဝင္ထားသည္ကို Washington Post သတင္းတြင္ ပုံမ်ားႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပထားသည္။
ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ အာဏာသိမ္းမႈ ေပၚေပါက္ လာႏိုင္ေျခမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ယွဥ္လွ်င္ နည္းပါးလ်က္ ရွိၿပီး ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ခန္႔သာ ရွိသည္။
ပုံ (စာမ်က္ႏွာ ၅) တြင္ အညဳိေရာင္ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားသည္ အာဏာသိမ္းမႈ ေပၚေပါက္ရန္ အလားအလာ မ်ားေနၿပီး အဝါေရာင္ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အာဏာသိမ္းမႈ ေပၚေပါက္ႏိုင္ ေျခအနိမ့္ဆုံး ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း အညဳိေရာင္ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အာဏာသိမ္းမႈ ေပၚေပါက္ လာႏိုင္ေျခ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေအာက္တြင္သာ ရွိသည့္အတြက္ လက္ေတြ႕တြင္ အာဏာသိမ္းမႈ အမွန္တကယ္ ေပၚေပါက္လာႏိုင္ေျခ မရွိေပ။
အေနာက္အာဖရိက ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ ဂီနီယာ၊ မာလီ စသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အာဏာသိမ္းႏိုင္ေျခ ၂၆ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ၂၂ ဒသမ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ ရွိၿပီး မာဒါဂါစကာႏိုင္ငံမွာ ၂၃ ဒသမ ၉ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ ရွိသည္။
အဆိုပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ဆာဟာရ ေအာက္ပိုင္း အာဖရိက ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အာဏာသိမ္းမႈ ေပၚေပါက္လာႏိုင္ေျခ မ်ားေနသည္ကို ေတြ႕ႏိုင္သည္။
ယင္းကဲ့သို႔ ျဖစ္ရျခင္းမွာ ႐ႈပ္ေထြးေသာ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမ်ဳိးေရးႏွင့္ ကိုလိုနီေခတ္လြန္ အေၾကာင္းတရား မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အာဏာသိမ္းႏိုင္ေျခ မ်ားသည့္ အာဖရိကႏိုင္ငံ မဟုတ္သည့္ ႏိုင္ငံမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံ ျဖစ္ၿပီး အာဏာသိမ္းမႈ ေပၚေပါက္လာႏိုင္ေျခမွာ ၁၀ ဒသမ ၉ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ ရွိသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ားအနက္ အာဏာသိမ္းမႈ အမ်ားဆုံး ေပၚေပါက္သည့္ ႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိတြင္လည္း ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈမ်ား၊ ဆႏၵျပမႈမ်ား ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည္။
အာဖဂန္ႏိုင္ငံတြင္မူ လူမ်ဳိးေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ယွဥ္ၿပဳိင္မႈ ျပင္းထန္ေနျခင္း၊ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံတြင္ လြတ္လပ္စြာသီးျခား ရပ္တည္ေလ့ရွိေသာ စစ္တပ္ ရွိျခင္း၊ အရပ္သား အစိုးရအင္အား ခ်ည့္နဲ႔ျခင္း စသည့္ အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ အာဏာသိမ္းႏိုင္ေျခ ျမင့္တက္လ်က္ ရွိသည္။
အေနာက္ဘက္ ကမာၻျခမ္းအတြင္း အာဏာသိမ္းႏိုင္ေျခ အျမင့္ဆုံးႏိုင္ငံ ႏွစ္ခုမွာ ေဟတီႏွင့္ အီေကြေဒါ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ၿပီး ၉ ဒသမ ၂ ႏွင့္ ၈ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း အသီးသီးရွိသည္။
အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရး တင္းမာေနေသာ အီရန္ႏိုင္ငံတြင္မႈ အာဏာသိမ္းမႈ ေပၚေပါက္လာႏိုင္ေျခ ၁ ဒသမ ၄၃ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိၿပီး အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္ဥေရာပ ႏိုင္ငံအမ်ားစုတြင္ အာဏာသိမ္းမႈ ေပၚေပါက္ႏိုင္ေျခ ၀ ဒသမ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ေသာ ခန္႔မွန္းခ်က္မ်ားကို ထုတ္ျပန္ရာတြင္ ေလ့လာသုံးသပ္ေရး နည္းလမ္းႏွစ္ရပ္ကို အသုံးျပဳၿပီးေနာက္ ပ်မ္းမွ်ရလဒ္ကို ရယူျခင္း၊ ၁၉၆၀ ႏွင့္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ကာလ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ယင္းနည္းလမ္း အသုံးျပဳၿပီး စမ္းသပ္ ေလ့လာၾကည့္ျခင္း စသည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ ပညာရွင္ ေဂ်းယူဖဒါက ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း အာဏာသိမ္းမႈ ျဖစ္ပြားႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားစာရင္းကို ထုတ္ျပန္ျခင္း ျဖစ္သည္။
စစ္အာဏာသိမ္းမႈမ်ားမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈကို ယိုင္နဲ႔ေစကာ ဒီမိုကရက္တစ္ အစဥ္အလာမ်ားႏွင့္ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ားကို လုံးဝနီးပါး ပစ္ပယ္ထားျခင္းေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ ဖိႏိွပ္မႈမ်ား ေပၚေပါက္ လာႏိုင္ေစေသာ အရာမ်ား ျဖစ္သည္။
The Voice Weekly
No comments:
Post a Comment
Comment မ်ားကုိ စီစစ္ျပီး တင္ေပးပါမည္။ မုိက္ရုိင္းေသာ၊ လူသားမဆန္ေသာ Commet မ်ား တင္မေပးပါ။