ျမန္မာ ဝမ္ေပါင္ ကုမၼဏီတာဝန္ခံ ေျဖရွင္းခ်က္ (အပိုင္း - ၂)

(VOA)

စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ အေျခစိုက္ထားတဲ့ ေၾကးစင္ေတာင္၊ စံပယ္ေတာင္၊ စံပယ္ေတာင္ (ေတာင္ပိုင္း) နဲ႔ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ေလးခုကို၊ “ျမန္မာ့စီးပြားေရးဦးပိုင္ လီမိတက္” Myanmar Economics Holding Ltd. (MEHL) နဲ႔ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္ေနၿပီး တရုတ္ႏိုင္ငံက လာေရာက္ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွတဲ့ ကုမၸဏီကေတာ့ “ျမန္မာ ဝမ္ေပါင္ ေၾကးနီသတၳဳတူးေဖၚေရး လီမိတက္” Myanmar Wanbao Mining Copper Ltd. (MWMCL) ျဖစ္ပါတယ္။


ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလ (၄)ရက္ေန႔က၊ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီရဲ႕ ဖိတ္ေခၚခ်က္နဲ႔ ဒီ ေၾကးနီစီမံကိန္း ေလးခုထဲက အႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ လက္ပံေတာင္းေတာင္က ေၾကးနီသတၳဳတူး ေဖၚေရးနယ္ေျမရံုးမွာ ဗီအိုေအဝိုင္းေတာ္သား ဦးေရာ္နီညိမ္းက သြားေရာက္ၿပီး  ဦးေဆာင္ညႊန္ေရးမႉး Mr. Geng Yi ကို သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးေကာ္မတီဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထြက္ေပၚလာခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီအစီရင္ခံစာအတိုင္း အေကာင္အထည္ေဖၚေရး အစိုးရဖဲြ႔စည္းေပးတဲ့ ေကာ္မတီတစ္ရပ္လည္း ေပၚ ေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနမွာ “ျမန္မာ ဝမ္ေပါင္ ေၾကးနီသတၳဳတူးေဖၚ ေရး လီမိတက္ရဲ႕ ေရွ႕ဆက္ ေဆာင္ရြက္မယ့္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး၊ Mr. Geng Yi နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္း (အပိုင္း - ၂) ကို၊ ဒီ သီတင္းပတ္ရဲ႕ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးရာက႑ကေန ဆက္လက္ထုတ္လႊင့္ ေပးလိုက္ပါတယ္။
ေရာ္နီညိမ္း ။ ။ ေနာက္တစ္ခုက (စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး)ေကာ္မရွင္အစီရင္ခံစာမွာ ဆိုထားတာက၊ ဒီ ေၾကးနီ စီမံကိန္းႀကီးတစ္ခုလံုးကို ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ တံုးက ၾသစေၾတလ်က အတိုင္ပင္ခံကုမၸဏီႀကီး Coffee and Partners က၊ (စီမံကိန္းအတြက္) ပဏာမျဖစ္ႏိုင္ေျခအစီရင္ခံစာ (pre-feasibility report) ေရးခဲ့ၿပီးေတာ့၊ အဲဒီမွာ ပတ္ ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရးအတြက္ ကိစၥရပ္ေတြကို ေဖၚျပခဲ့တယ္၊ ဆိုတာပါ။ အခု ႏွစ္ေပါင္း (၂ဝ)နီး ပါး ရိွလာၿပီဆိုေတာ့၊ Coffee and Partners ရဲ႕ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ေတြ႔ရိွခ်က္ေတြဟာ၊ ဒီကေန႔ ေျပာင္းလဲ ေနေလာက္ၿပီ ျဖစ္တာေၾကာင့္၊ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီက ထပ္ေလ့လာဖို႔လိုတယ္၊ ထပ္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာစံ ေတြနဲ႔ အညီ ျပန္ၿပီး မြမ္းမံဖို႔လိုတယ္လို႔၊ (စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး) ေကာ္မရွင္အစီရင္ခံစာမွာ အႀကံျပဳထားတယ္။ ဒီအတြက္ ခင္ဗ်ားတို႔ ျပင္ဆင္ထားၿပီးၿပီလား။ ၿပီးေတာ့လည္း ၁၉၈၈-၈၉ ေလာက္က စခဲ့တဲ့၊ တရုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာျပည္ထဲမွာ လာေရာက္ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွ လုပ္ကိုင္ၾကတဲ့ တရုတ္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြအေပၚမွာ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ ခံစားခ်က္ရိွေနတာကို က်ေနာ္ အခု သတိထားမိပါတယ္။ အဲဒါက ေတာ့ တရုတ္ကုမၸဏီေတြဟာ ျမန္မာျပည္ထဲ စီးပြားေရးလာၿပီးလုပ္ရင္ ဘာမွ ခ်န္မသြားဘူး၊ အကုန္လံုးကို အရယူသိမ္းပိုက္သြားၾကတာပဲလို႔၊ ျပည္သူလူထုက ခံစားေနရတာကို က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဒါကလည္း တရုတ္ကုမၸဏီေတြရဲ႕ အဆင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးရိွတာကို က်ေနာ္ သတိထားမိပါတယ္။ တရုတ္ႏိုင္ငံထဲက ေဒသခံအဆင့္၊ ခရိုင္အဆင့္၊ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ေနာက္တစ္ခါ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္၊ ေနာက္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ဆိုၿပီး အဲဒီလို ကုမၸဏီေတြ အဆင့္အမိ်ဳးမ်ိဳးနဲ႔ တရုတ္ျပည္ထဲ ရိွၾကတဲ့အထဲမွာ၊ ျမန္မာျပည္ထဲကို လာၿပီး ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွ ၾကတာဟာ ဘယ္လိုအဆင့္ရိွတဲ့ ကုမၸဏီလဲဆိုတဲ့ အေပၚမွာလည္း မူတည္ပါတယ္။ ဝမ္ေပါင္ဟာ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္ရိွတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္၊ အခု ျမန္မာျပည္သူေတြ ခံစားေနၾကရတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို ျပသဖို႔၊ ခင္ဗ်ားတို႔ ျပင္ဆင္လုပ္ကိုင္ထား ၿပီးပါၿပီလား။
Geng Yi ။ ။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးကိစၥရပ္ဟာ၊ အခုလို သတၳဳတူးေဖၚေရးလုပ္ ငန္းနယ္ပယ္အတြက္လည္း သိပ္ကို အေရးႀကီးပါတယ္။ အခုလို ကမၻာ့အဆင့္သတၳဳတူးေဖၚေရး စီမံကိန္းႀကီး မွာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ၊ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းေတြ ထိခိုက္မႈနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ စီမံခန္႔ခဲြ မႈစနစ္ ဆိုတာေတြက သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးနဲ႔ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးတို႔အတြက္ သိပ္အ ေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔လည္း ဒီစီမံကိန္းႀကီးရဲ႕ အစ ေစာေစာပိုင္းမွာ၊ အရင္တံုးက ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွခဲ့တဲ့ ေကာ္ပိုေရးရွင္းႀကီးက၊ ႏိုင္ငံတကာစံေတြအတိုင္း၊ ပဏာမျဖစ္ႏိုင္ေျခ အစီရင္ခံစာ (pre-feasibility report) / ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အစီရင္ခံစာ(feasibility report) ေတြကို က်က်နနလုပ္ခဲ့သလို၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ လူမႈပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈတို႔ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြအတြက္ ခ်င့္ခ်ိန္တြက္ဆမႈေတြ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က တည္ရိွေနတဲ့ ဥပေဒေတြ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ႔အညီ အဆင့္မီွမီွနဲ႔၊ “ျဖစ္ႏိုင္ေျခ” အစီရင္ ခံစာေတြ ၿပီးစီးေအာင္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ေရာ္နီညိမ္း ။ ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ “ျဖစ္ႏိုင္ေျခ” အစီရင္ခံစာေေတြက အခုကာလနဲ႔ မကိုက္ညီေတာ့ဘူးလို႔ အခု စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအစီရင္ခံစာက ဆိုတယ္ မဟုတ္လား။
Geng Yi ။ ။ အခု ဒီစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔ အစီရင္ခံစာရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ အျပည့္အဝ အေလး အနက္ထားပါတယ္။ တခါ “ျဖစ္ႏိုင္ေျခ” အစီရင္ခံစာေတြ ထြက္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္၊ အခု (၁၅) ႏွစ္ေလာက္ ၾကာလာတဲ့ အခါမွာေတာ့၊ အထူးသျဖင့္ လူမႈအသိုင္းအသိုင္း ပတ္ဝန္းက်င္ေကာ တရားဥပေဒစနစ္ေကာ၊ အစိုး ရေကာ၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေကာ ေျပာင္းလဲကုန္ၾကၿပီေပါ့။ လူမႈအသိုင္းအသိုင္း ပတ္ဝန္းက်င္နယ္ပယ္ရဲ႕ ေျပာင္းလဲမႈက သိပ္ကို မ်ားျပားပါတယ္။ အႀကီးအက်ယ္ကို ေျပာင္းလဲလာတာပါ။ တခါ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔၊ တကယ့္လက္ေတြ႔က်က် ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္စံေတြကလည္း ျမင့္တက္လာေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဒါေတြကို ေခတ္နဲ႔အညီ ျပန္လုပ္ရပါတယ္။ ဒီ “ျဖစ္ႏိုင္ေျခ” အစီရင္ခံစာေဟာင္းေတြ အရ သူတို႔တံုးက ဘာေတြလုပ္ခဲ့ၿပီးၿပီလဲ၊ က်ေနာ္တို႔က ဘာေတြထပ္လုပ္ၾကရမွာလဲ ဆိုတာကို ျပန္သံုးသပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အမွန္အတိုင္းေျပာရရင္ မႏွစ္က ႏိုဝင္ဘာလမွာ ျပႆနာမျဖစ္ခင္ကတည္းက၊ က်ေနာ္တို႔က ၂ဝ၁၂ ခုႏွစရဲ႕ ႏွစ္္စကတည္းက ဒီလို ျပန္လွန္သံုးသပ္မႈေတြကို လုပ္ခဲ့ၾကၿပီးပါၿပီ။ ဒီစီမံကိန္းႀကီး အတြက္ ခ်င့္ခ်ိန္တြက္ဆမႈအစီရင္ခံစာ (assessment report) တစ္ေစာင္အသစ္ျပန္ေရးဆဲြဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ျပင္ဆင္ခဲ့ၾက ၿပီးပါၿပီ။ ကမာၻေပၚမွာ သတၳဳတူးေဖၚေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သိပ္ကိုေရွ႕တန္းေရာက္ေနၾကတဲ့ အေနာက္ႏိုင္ ငံေတြက နာမည္ႀကီး အတိုင္ပင္ခံ ကုမၸဏီႀကီးေတြ (consultant firms) ေတြကို က်ေနာ္တို႔က တင္ဒါစနစ္နဲ႔ ေခၚယူ ယွဥ္ၿပိဳင္ေစခဲ့ပါတယ္။ ဒီ ခ်င့္ခ်ိန္တြက္ဆမႈအစီရင္ခံစာ (assessment report) အသစ္ေရးဆဲြဖို႔ ေနာက္ဆံုးမွာ၊ Australia ႏိုင္ငံကပဲ Knight Piesold Limited (ႏိုက္ပီဆိုးလ္ လီမိတက္) အတိုင္ပင္ခံကုမၸဏီႀကီးက တင္ဒါမွာ အႏိုင္ရခဲ့ပါတယ္။ အခု သူတို႔နဲ႔ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ၿပီးပါၿပီ။ ဒီႏွစ္ မတ္လ ေစာေစာပိုင္းအထိ၊ စာခ်ဳပ္ပါအတိုင္း ဒီ ssessment report ရဲ႕ အဆင့္(၁) (Phase One)ကို ေရးဆဲြၿပီးစီးသြားခဲ့ပါၿပီ။
ဒီ လက္ပံေတာင္း ေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းႀကီးတစ္ခုလံုးရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ၊ ျပန္ၿပီးသံုးသပ္မႈနဲ႔ ျပန္ၿပီးမြမ္းမံမႈအစီအစဥ္ (updating and reviewing program) အတြက္ ေလ့လာရမယ့္ “နယ္ပယ္သတ္မွတ္မႈ” (scoping) နဲ႔ အေခၚအေဝၚ အသံုးအႏံႈး (terms)ေတြ ျပဳစုမႈေတြ ၿပီးစီးသြားခဲ့ပါၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ဟာ Knight Piesold (ႏိုက္ပီဆိုးလ္) အတိုင္ပင္ခံ ကုမၸဏီႀကီးဆီကေန၊ သံုးသပ္ခ်က္ေတြ ေတြးဆခ်က္ေတြ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို ရခဲ့ပါၿပီ။ အခု က်ေနာ္တို႔ က ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြအရ၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြအတိုင္း ျပည့္မီွေစဖို႔၊ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားလုပ္ကိုင္ေနၾကပါတယ္။ အဲဒါကလည္း အေၾကာင္းတစ္ခုက ရိွေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက သဘာဝပတ္ဝန္း က်င္ထိန္းသိမ္းေရးနဲ႔ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးတို႔အတြက္၊ အထူးသျဖင့္ တရားဥပေဒပိုင္းဆိုင္ရာမွာ သိပ္ၿပီး မဖံြ႔ၿဖိဳးေသးသလို၊ အေသးစိပ္သတ္မွတ္ေဖၚျပခ်က္ေတြ သိပ္မရိွေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က၊ ႏိုင္ငံတ ကာလုပ္ထံုးလုပ္နည္းကိုပဲ လိုက္ရပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕လုပ္ပံုလုပ္နည္းက အေကာင္းဆံုးပဲလို႔ အခုအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ Knight Piesold (ႏိုက္ပီဆိုးလ္) အတိုင္ပင္ခံကုမၸဏီႀကီးက က်ေနာ္တို႔ကို (အေမ ရိကန္အေျခစိုက္ “ ႏိုင္ငံတကာဘ႑ာေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္းႀကီး (International Finance Corporation - IFC) သို႔မဟုတ္ ကမၻာ့ဘဏ္ (World Bank) ရဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ႔အညီ၊ လမ္းညႊန္မႈေတြ ေရးဆဲြေပးပါတယ္။
ေရာ္နီညိမ္း ။ ။ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ ဒီစီမံကိန္းအေၾကာင္း စာအုပ္ထဲမွာလည္း၊ ကမၻာ့ဘဏ္ရဲ႕စံေတြနဲ႔အညီ လုပ္ေနပါတယ္လို႔ေတာ့ ေရးေတာ့ ေရးထားတာပဲေလ။
Geng Yi ။ ။ ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ႕စံေတြ ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ႕ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ပံုေတြအတိုင္းပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ “သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ လူမႈပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈကို သံုးသပ္ေလ့လာျခင္း” (Environmental and Social Impact Analysis - ESIA) အစီရင္ခံစာကို ျပန္ၿပီးမြမ္းမံတာနဲ႔ “သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ဆိုင္ရာ စီမံခန္႔ခဲြေရး” အစီအစဥ္ (Environment Management Plan - EMP) တို႔ကို ေရးဆဲြၿပီးတာနဲ႔၊ ဒါေတြ အေပၚမူတည္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ကုမၸဏီရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ “သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ စီမံခန္႔ခဲြေရးစနစ္” ကို က်ေနာ္တို႔ စၿပီး တည္ေဆာက္ ပါတယ္။ ဒါကိုလည္း “သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ စီမံခန္႔ခဲြျခင္း စနစ္” (Environmental Management System – EMS) တစ္ခုတည္ေဆာက္ရာမွာ “ႏိုင္ငံတကာစံ သတ္မွတ္ျခင္း အဖဲြ႔ႀကီး” (International Organization of Standardization) က ထုတ္ေပးၿပီး က်ေနာ္တို႔ ရရိွထားတဲ့၊ “စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ ေၾကာင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ မထိခိုက္ေစဖို႔ စီမံခန္႔ခဲြေရး ကၽြမ္းက်င္မႈ” ISO 14011 လက္မွတ္မွာ သတ္မွတ္ ေဖၚျပထားတာေတြ အတိုင္း၊ က်ေနာ္တို႔ လုပ္မွာပါ။ ဒါက ေန႔စဥ္လုပ္ရမယ့္ လုပ္ငန္းအေနနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္း က်င္ကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္တာမွာ က်ေနာ္တို႔ကို ပိုၿပီး သေဘာေပါက္နားလည္ေစပါတယ္။ ဒါဟာ သိပ္ၿပီးခိုင္မာတဲ့ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခဲြျခင္းစနစ္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ကို ခ်ည္ေႏွာင္ထားတာပါ။
ေရာ္နီညိမ္း ။ ။ ဒါက ခင္ဗ်ားတို႔ကုမၸဏီက လုပ္္မလို႔ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြလား။
Geng Yi ။ ။ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ၿပီးေနပါၿပီ။
ေရာ္နီညိမ္း ။ ။ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔ အစီရင္ခံစာ မတိုင္ခင္ လုပ္ၾကတာလား၊ အစီရင္ခံစာ ထြက္ၿပီးမွလား။
Geng Yi ။ ။ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔ အစီရင္ခံစာ မတိုင္ခင္ကတည္းက က်ေနာ္က စလုပ္ေနခဲ့တာပါ။
ေရာ္နီညိမ္း ။ ။ ဒါကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔က သိပါသလား။
Geng Yi ။ ။ သူတို႔ သိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က အေသးစိပ္ေတြနဲ႔ကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က စံုစမ္း စစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔ အစီရင္ခံစာ မတိုင္ခင္ထဲက၊ အတိုင္ပင္ခံကုမၸဏီနဲ႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တာပါ။ အတိုင္ပင္ခံ ကုမၸဏီ အသစ္ငွားဖို႔ကိုလည္း၊ က်ေနာ္တို႔က  စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔ အစီရင္ခံစာ မတိုင္ခင္ထဲက၊ တင္ဒါေခၚ ၿပီး ေရြးခဲ့ တာပါ။ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔ မေပၚေပါက္ေလးမွာတင္၊ ဒီ Assessment Report ရဲ႕ အဆင့္ (၁) (Phase One) ကို က်ေနာ္တို႔ လုပ္လို႔ကိုင္လို႔ ၿပီးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာလည္း၊ အခု က်ေနာ္တို႔က ဒီ Australia က အတိုင္ပင္ခံကုမၸဏီ Knight Piesold (ႏိုက္ပီဆိုးလ္)က က်ေနာ္တို႔ကို ေပးအပ္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို စံုစမ္းစစ္ ေဆးေရးအဖဲြ႔ကို တင္သြင္းခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ေနာက္ထပ္အဆင့္ အစီအစဥ္ကို၊ လာမယ့္ ဇူလိုင္လထဲမွာ တင္သြင္းၿပီးရင္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ မြမ္းမံျပင္ဆင္မႈေတြ ၿပီးသြားပါၿပီ။ အမ်ားျပည္သူကို ခ်ျပ၊ အႀကံဏ္ရယူဖို႔နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ အတည္ျပဳခ်က္ရဖို႔တို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔က ဒါေတြကို ထုတ္ျပန္သြားမွာပါ။ အဲဒီမွာ လက္ရိွ ႏိုင္ငံတကာစံေတြ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြအရ၊  အသစ္ျပန္လည္ ေရးဆဲြထားတဲ့ “သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ လူမႈပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္ မႈ ကို သံုးသပ္ေလ့လျခင္း” (Environmental and Social Impact Analysis - ESIA) အစီရင္ခံစာ အသစ္ ထြက္လာၿပီေပါ့ဗ်ာ။
ေရာ္နီညိမ္း ။ ။ အခု က်ေနာ္တို႔ေျပာေနတာက စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔အစီရင္ခံစာကို မူတည္ၿပီး ေျပာ ေနၾကတာ ျဖစ္တယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာထြက္ၿပီးတဲ့ေနာက္၊ အစိုးရက စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔အစီရင္ခံစာပါ အႀကံ ျပဳခ်က္ေတြအတိုင္း “အေကာင္အထည္ ေဖၚေရးေကာ္မီတီ” (Implementation Committee) တစ္ရပ္ကို ဖဲြ႔ စည္းခဲ့တယ္ မဟုတ္လား။ က်ေနာ္တို႔ သတိထားမိတာက၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔ အစီရင္ခံစာထြက္ၿပီး ရက္ ပိုင္းအတြင္းမွာပဲ၊ ဒီေကာ္မီတီဝင္ေတြ ဒီေၾကးနီစီမံကိန္းရိွရာေဒသကို သြားၿပီးေတာ့ အစီရင္ခံစာမွာ အႀကံျပဳ ထားတဲ့အတိုင္း၊ ေဒသခံေတြကို ေလ်ာ္ေၾကးေတြတိုးၿပီး ေပးတာကို သြားလုပ္ၾကတယ္။ ဒါက ခင္ဗ်ားတို႔ ဝမ္ေပါင္ကုမၸဏီက ေပးတဲ့ဟာေတြ။ အဲဒါၿပီးေတာ့၊ သူတို႔ ဘာေတြလုပ္ၾကလဲ၊ ခင္ဗ်ားတို႔နဲ႔ ဘယ္လို ဆက္ၿပီး ထိေတြ႔ၾကသလဲ။ အခု ခင္ဗ်ားတို႔နဲ႔ ဒီအႀကံျပဳခ်က္ေတြအတိုင္း အေကာင္အထည္ေဖၚေရးေကာ္မီတီက ဘာ ေတြလုပ္ကိုင္ေနၾကသလဲ နည္းနည္း ရွင္းျပေပးပါလား။
ေရာ္နီညိမ္း ။ ။ ေရွ ႔သတင္းပတ္ တနဂၤေႏြေန႔ ညခ်မ္းနဲ႔ တနလၤာေန႔ မနက္ခင္းေတြမွာ ျမန္မာဝမ္ေပါင္ ေၾကးနီကုမၼဏီ လီမီတက္ရဲ ႔ ဦးေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Mr. Geng Yi နဲ႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခန္း အပိုင္း (၃) ကို ဆက္လက္ထုတ္လႊင့္သြားပါမည္။ ေစာင့္ေမွ်ာ္နားဆင္ၾကပါ။